BEETHOVEN | BACEWICZ | SKORYK | HAYDN - koncert symfoniczny w Warszawie
BEETHOVEN | BACEWICZ | SKORYK | HAYDN - koncert symfoniczny w Warszawie
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus , Karolina Nowotczyńska , Anna Sułkowska-Nigoń
26.03.2022 19:00
Warszawa(Mazowieckie) - Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina
Wykonawcy
Karolina Nowotczyńska | skrzypce
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Victoria Zhadko | dyrygent
Program
Jurij Szewczenko „Jesteśmy”, parafraza melodii hymnu państwowego Ukrainy
Ludwig van Beethoven Koncert skrzypcowy D-dur op. 61
Myrosław Skoryk „Melodia a-moll”
Grażyna Bacewicz Koncert na orkiestrę smyczkową
Joseph Haydn Symfonia Es-dur nr 103 „Z werblem na kotłach”
W tragicznych dniach wojny, podczas której bestialsko napadnięta Ukraina walczy o zachowanie swojej wolności i niepodległości w programach koncertów – z powodu okoliczności nierzadko zmienianych – pojawiają się akcenty także muzycznego wsparcia dla dzielnego narodu. Dlatego koncert rozpocznie utwór Jesteśmy, będący parafrazą melodii hymnu państwowego Ukrainy Szcze ne wmerła Ukrajiny ni sława, ni wola. Urodzony w 1938 roku Myrosław Skoryk był prominentną postacią życia muzycznego kraju jako kompozytor i muzykolog, także dyrektor artystyczny Opery Kijowskiej. Jego wzruszająca, romantyczna w wyrazie Melodia a-moll powstała do zapomnianego dziś filmu Vysokij Pierieval z 1981 roku i zyskała autonomiczną popularność w wielu różnych opracowaniach. Wykonywano ją także podczas uroczystości żałobnych ku czci ofiar proeuropejskiego zrywu na Majdanie na przełomie 2013/2014, mordowanych przez Rosjan i siły sprzyjające marionetkowemu przywódcy Wiktorowi Janukowyczowi.
Podsumowaniem symfonicznej spuścizny Josepha Haydna są dwa cykle liczące po sześć utworów, zwane „Symfoniami londyńskimi” (nr 93-104). Ich geneza wiąże się z jedynymi dalszymi podróżami, jakie Haydn podjął w swym długim życiu: w roku 1790 przyjął zaproszenie złożone przez Johanna Petera Salomona, niemieckiego skrzypka, który w tym czasie prowadził działalność impresaryjną w Londynie. Za niezwykle gorące przyjęcie odwdzięczył się londyńczykom monumentalnym cyklem epokowych symfonicznych arcydzieł – to dwanaście symfonii w dwóch grupach z każdego tournée (drugi wyjazd miał miejsce w latach 1794-1795). Kilka z nich zawiera muzyczne „ekstrawagancje” i żarty, z których słynął Haydn. W przedostatniej z „Londyńskich” – 103. Symfonii Es-dur pojawia się jeden z nich – rozpoczęcie dzieła tajemniczym „werblem” na kotłach, od którego przyjęła swe sławne miano.
Także uderzenia w kotły w prostym rytmie rozpoczynają jedyny skrzypcowy koncert Ludwiga van Beethovena – był on mistrzem w tworzeniu wspaniałych i złożonych muzycznych konstrukcji w oparciu o możliwie prosty motyw „wyjściowy”. Koncert D-dur fascynująco ukazuje, że „jądro” architektoniki wielkiej formy stanowić może nawet najprostszy motyw czysto rytmiczny, z którego wywiedziona jest cała konstrukcja pierwszej części. Premierowe wykonanie nowatorskiego dzieła przez Franza Clementa (1806) przyjęto chłodno i dopiero sensacyjna interpretacja nastoletniego wirtuoza Josepha Joachima w 1844 pod batutą Feliksa Mendelssohna rozbudziła zainteresowanie tym fascynującym dziełem, które zmieniło założenia swego gatunku i należało odtąd do szczególnie popularnych w repertuarze dziewiętnastowiecznych skrzypków (z których wielu stworzyło do niego własne, popisowe kadencje).
W partii solowej zaprezentuje się Karolina Nowotczyńska koncertmistrzyni i dyrektor Elbląskiej Orkiestry Kameralnej. Jest absolwentką Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasie prof. Krystyny Jureckiej, którą ukończyła z wyróżnieniem. Tryumfatorka wielu prestiżowych międzynarodowych konkursów, prowadzi aktywną działalność koncertową (także jako kameralistka) i pedagogiczną.
Wdzięczny Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz z roku 1948 wchodzi w ciekawy dyskurs z muzyczną przeszłością. Trójdzielna konstrukcja w układzie części „szybka-wolna-szybka” i ewolucyjna motywika nawiązująca do epoki baroku (Stefan Kisielewski pisał o nim żartobliwie: „taki współczesny Koncert brandenburski”) łączy się z elementami klasycyzującej techniki przetworzeniowej, a technika concertante pozostaje rozdysponowana pomiędzy różne instrumenty zespołu (miejscami na wzór concerto grosso, notabene utwór ten czasami funkcjonował pod taką właśnie nazwą). Mimo licznych i wielorakich nawiązań do muzycznej tradycji Koncert operuje bogatym i zaawansowanym, bardzo „dwudziestowiecznym” językiem dźwiękowym (choć mieszczącym się w ramach neoklasycznej konwencji) z ciekawą harmoniką, oryginalną inwencją melodyczną (czasem quasi-ludową), przede wszystkim zaś – wielką wrażliwością na barwę.
Dyrygować będzie Victoria Zhadko, pierwsza dyrygentka Ukrainy nagradzana w międzynarodowych konkursach dyrygenckich w Danii, Holandii, Włoszech, Rosji, Ukrainie. Jest też laureatką pierwszej nagrody na prestiżowym, międzynarodowym konkursie im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach, którą otrzymała w 1995 roku. W kolejnych latach jako pierwsza z ukraińskich dyrygentów została zaproszona do prac jury tegoż konkursu. Prowadziła czołowe orkiestry w Europie, Ameryce Południowej i Azji, występując z plejadą znakomitych solistów. Występowała też jako dyrygentka oper i baletów. Dokonała wielu nagrań, a muzyka współczesna, zwłaszcza ukraińska, zajmuje w repertuarze artystki zawsze szczególne miejsce, posiada w swoim dorobku liczne prawykonania, a wiele nowych dzieł powstało z jej inicjatywy. Jest także cenionym pedagogiem. [pmac]
Podczas wydarzenia obowiązują zasady ustalone w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii wraz z ich aktualizacjami:
https://www.gov.pl/web/koronawirus/aktualne-zasady-i-ograniczenia
Patronat medialny: TVP Kultura, Presto, polmic.pl
Organizator: Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Organizator zastrzega prawo do zmiany programu koncertu lub jego wykonawców
Koncertomania poleca wydarzenia i koncerty w Warszawie
