STABAT MATER w Gdańsku


Antonín Dvořák (1841-1904)
STABAT MATER
Archikatedra Oliwska w Gdańsku, ul. Bpa E Nowickiego 5

Dla Antonego Dvořáka po śmierci ukochanej córki Josefy muzyka była jedynym możliwym ukojeniem. W zaczerpniętym z XIII-wiecznej sekwencji Jacopona da Todi tekście Stabat Mater kompozytor odnajdował uczucia, jakie towarzyszyły mu w chwili odejścia dziecka. Napisana w 1877 roku Stabat Mater stała się intymną wypowiedzią, przez którą łączył się w smutku z Bożą Matką, przeżywającą śmierć ukochanego Syna, stała się jednym z najpiękniejszych utworów oratoryjnych przełomu XIX i XX wieku. Dlatego muzyka jego oratorium, tak głęboko wnikająca w warstwę słowną sekwencji, przedstawia w swoim charakterze różnorodność nastrojów jej tekstu. Siedem części o refleksyjnym charakterze staje się formą medytacji pasyjnej prowadzącej do kończącej utwór ekstatycznej wizji przyszłego Zmartwychwstania.

Wykonawcy:

Jolanta Kowalska-Pawlikowska – sopran
Trzykrotna stypendystka Ministra Kultury, Miasta Krakowa oraz programu Młoda Polska. Ukończyła z wyróżnieniem zarówno Akademię Muzyczną w Krakowie jak też studia podyplomowe w Guildhall School of Music&Drama w Londynie. Uczestniczka kursów mistrzowskich m.in.: Heleny Łazarskiej, Teresy Żylis-Gara, Paula Esswooda, Petera Kooji.
Jest laureatką pierwszej nagrody Międzynarodowych Konkursów: Bach Singer’s Prize w Londynie oraz The Thelma King, laureatką trzeciej nagrody na Międzynarodowym Konkursie im. Ady Sari w Nowym Sączu. Otrzymała Nagrodę Fundacji Bach-Marschall na Międzynarodowym Konkursie im. J. S. Bacha w Lipsku, a także wyróżnienia m.in. na Mozartowskim Konkursie Wokalnym w Londynie.
Współpracuje z zespołem The Musicke Companye, z którym dała szereg koncertów w Wielkiej Brytanii. Od 2003 występuje także z zespołem Capella Cracoviensis, z którym koncertowała m.in. w Kazachstanie i wielu krajach Europy. Występowała z wieloma wybitnymi dyrygentami, jak Marc Minkowski, Andrew Parrott, Ottavio Dantone, Jordi Savall, Anthony Ford, Paul Esswood, Aleksander Liebrecht, Stanisław Krawczyński, Massimiliano Caldi.
Koncertowała między innymi na Festiwalach Opera Rara, Misteria Paschalia, Chichester Festivities w Anglii, Festival La Folia w Szwajcarii, Festival de Cannes we Francji, Bachfest w Lipsku, Bachfest organizowanym przez London Bach Society.
Pod dyrekcją Marca Minkowskiego z towarzyszeniem orkiestry Les Musiciens du Louvre-Grenoble wystąpiła w Alcinie G.F. Händla, co zaowocowało zaproszeniem na tournée po Hiszpanii, Francji i Niemczech z Pasją wg św. Mateusza J.S. Bacha.
Prócz działalności artystycznej Jolanta Kowalska-Pawlikowska zajmuje się także dydaktyką jako doktor sztuki na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Krakowie.

Ewa Marciniec - alt
Absolwentka dwóch wydziałów Akademii Muzycznej w Gdańsku: Kompozycji i Teorii Muzyki oraz Wokalno-Aktorskiego w klasie Zofii Janukowicz-Pobłockiej. Kontynuowała naukę na studiach podyplomowych w Musikhochschule und Darstellende Kunst w Stuttgarcie. Uczestniczyła także w kursach mistrzowskich, które prowadzili Paul Esswood, Helmuth Rilling.
Laureatka prestiżowych konkursów wokalnych, m.in. Wykonawstwa Polskiej Pieśni Artystycznej w Warszawie (I nagroda i dwie nagrody specjalne). Krąg zainteresowań Ewy Marciniec obejmuje muzykę dawną (m.in. Pasja Janowa i Mateuszowa Bacha, Mesjasz i Alcina Händla, Griselda Vivaldiego), romantyczną i współczesną (Missa pro pace, Te Deum Kilara).
Artystka występuje w krajach europejskich oraz w USA, w prestiżowych teatrach operowych i salach koncertowych, m.in.: Berliner Philharmonie, Palais des Beaux-Arts, Teatro la Fenice di Venezia i Teatro dell’Opera di Roma. W Polsce Ewa Marciniec koncertuje w niemal wszystkich filharmoniach i na scenach Opery Bałtyckiej w Gdańsku oraz Teatru Wielkiego Opery Narodowej w Warszawie. Gości także na licznych festiwalach polskich i zagranicznych, kilkukrotnie występowała na festiwalu Mozartiana w Gdańsku. Współpracowała z takimi dyrygentami, jak: Marc Albrecht, Frans Brüggen, Jacek Kaspszyk, Jerzy Maksymiuk, Gabor Ötvös, Stanisław Skrowaczewski, Tadeusz Strugała, George Tchitchinadze, Antoni Wit.
„…ciepły i ciemny głos altowy” Ewy Marciniec usłyszeć można na nagraniach archiwalnych Polskiego Radia, a także na płytach CD (m.in. III i VIII Symfonia Mahlera, Siedem bram Jerozolimy, Pendereckiego, a ostatnio La Decollazione Di San Giovanni Battista A. M. Bononciniego nagrana z Wrocławską Orkiestrą Barokową pod dyrekcją Andrzeja Kosendiaka).
Artystka jest profesorem Akademii Muzycznej w Gdańsku, gdzie prowadzi klasę śpiewu solowego. Została uhonorowana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”.
 
Maciej Gocman - tenor
Ukończył Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Umiejętności wokalne doskonalił również m.in. na Kursach Interpretacji Muzyki Oratoryjnej i Kantatowej oraz na kursie interpretacji dzieł Claudio Monteverdiego prowadzonym przez Andrew Kinga.
Maciej Gocman jest laureatem wielu nagród, m.in. dwukrotnie otrzymał Wrocławską Nagrodę Muzyczną, z zespołem Ars Cantus został uhonorowany nagrodą im. Zofii Rayzacherowej za „największą indywidualność artystyczną w dziedzinie muzyki dawnej" na XI Festiwalu Muzyki Dawnej w Warszawie, wraz z Collegium 1704 otrzymał Diapason d'Or za płytę z utworami Jana Dismasa Zelenki, za płytę nagraną w 2018 roku z Gli Angeli Geneve, Concerto Palatino i WOB otrzymał International Classical Music Award 2019 w kategorii „Baroque Vocal”. Dwukrotnie otrzymał nagrodę Fryderyk, w roku 2019 za krążek Mielczewski II, oraz w 2021 roku za krążek z utworami Mikołaja Zieleńskiego, oba nagrane z Wroclaw Baroque Ensemble. Otrzymał również kilkanaście nominacji do nagrody Fryderyk.
Na stałe związany jest z zespołami: Ars Cantus, Cantores Minores Wratislavienses oraz Wroclaw Baroque Ensemble. Współpracuje również z polskimi i zagranicznymi zespołami takimi jak: Wrocławska Orkiestra Barokowa, Harmonia Sacra, Capella Cracoviensis, Concerto Polacco, Il Tempo, Arte dei Suonatori, Cappella Augustana, Collegium 1704, Ensemble Weser-Renaissance Bremen, Capilla Flamenca, Le Poeme Harmonique, Concerto Koeln, De Labyrintho, Morgaine.
Występował rownież pod batutami Andrew Parrotta, Paula Esswooda, Kurta Masura, Paula McCreesha, Vincenta Dumestre, Martina Gestera i in.
Ma w dorobku nagranie ponad 50 płyt CD we Włoszech, Niemczech, Francji, Czechach, Litwie i Polsce, liczne nagrania telewizyjne i radiowe. Koncertował w Europie, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Meksyku. Występował również jako kameralista i solista na wielu znaczących estradach w kraju i za granicą.
 
Jarosław Bręk - bas
Ukończył Wydział Wokalny Akademii Muzycznej w Warszawie, w klasie śpiewu prof. Jerzego Artysza. Wyróżniony przez swoją uczelnię medalem Magna Cum Laude za wybitne osiągnięcia artystyczne. Jest laureatem nagród na konkursach wokalnych w Barcelonie, Vercelli i Lizbonie. Dwukrotnie nominowany do Paszportu Polityki. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Brązowym Medalem Gloria Artis, odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej, Odznaką Honorową za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego oraz Odznaką Honorową za zasługi dla Województwa Lubuskiego.
Śpiewał na scenach i estradach Niemiec, Hiszpanii, Włoch, Holandii, Austrii, Rumunii, Wysp Kanaryjskich, Japonii, Libanu, Ukrainy, Bułgarii, Rosji, Francji, Monaco, Szwajcarii, Belgii, Czech, Litwy, Łotwy, Anglii i Izraela. Oklaskiwano go na scenach Paryża, Londynu, Berlina, Amsterdamu, Brukseli, Rzymu, Barcelony, Walencji, Santiago de Compostela, Oviedo, Hamburga, Zurychu, Düsseldorfu, Hanoweru, Grazu, Jerozolimy, Brna, Sankt Petersburga, Lwowa, Wilna, Rygi, Sofii, Bejrutu, Tokio, Yokohamy, Hiroshimy, czy Osaki. Współpracował ze 150 orkiestrami i 200 chórami z całego świata, wykonał ponad 20 partii operowych oraz ponad 140 dzieł oratoryjnych.
Artysta dokonał wielu nagrań radiowych (m. in. BBC Radio, Radiodifusão Portuguesa, NDR Rundfunk), a także nagrał około 30 płyt CD, wielokrotnie nagradzanych Fryderykami (2008, 2009, 2016, 2019) oraz nagrodą Złotego Orfeusza (2008, 2010, 2014). Wydane przez NAXOS nagranie Stabat Mater K. Szymanowskiego (Chór i Orkiestra Filharmonii Narodowej w Warszawie pod dyrekcją Antoniego Wita), w 2009 roku otrzymało nominację do nagrody Grammy.

Wioletta Fluda-Tkaczyk – fortepian
Pianistka, kameralistka, korepetytor. Absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie. Jej ogromną pasją jest szeroko pojęta kameralistyka, zainteresowania kieruje głównie na współpracę z instrumentami dętymi. Szczególne miejsce w jej repertuarze zajmują również dzieła operowe oraz liryka wokalna. Pianistka zajmuje się również propagowaniem nieznanej twórczości przede wszystkim kompozytorów polskich.
Jako kameralistka Capelli Cracoviensis zajmuję się muzyką kameralną/wokalną i solową. Prowadzi intensywną działalność koncertową, występując solowo oraz kameralnie w kraju i za granicą. Wioletta Fluda-Tkaczyk z powodzeniem brała udział jako pianistka w licznych festiwalach, sympozjach, kursach muzycznych iseminariach, m. in.: Międzynarodowy Festiwal Chopin w barwach jesieni, „Strzegom A capella”, „Zimowa Akademia Muzyki” Lusławice, Festiwal Opera Rara, Corno Brass Music Festival, Festiwal Bachowski, Letnia Akademia Trąbki, Royal Opera Festival, Hornweek – International Horn Festiwal, Festiwal Concerti Pasquali, Trombone IPV Festiwal Mannheim. Ponadto pianistka uzyskała liczne dyplomy za wyróżniający akompaniament podczas konkursów, festiwali i przesłuchań rangi ogólnopolskiej i międzynarodowej. Wioletta Fluda-Tkaczyk za swoją pracę artystyczną otrzymała liczne stypendia i nagrody, m. in.: stypendium twórcze Ministra Kultury i Marszałka Województwa Podkarpackiego, kilkukrotnie nagrodę rektora Akademii Muzycznej w Krakowie „w uznaniu zasług oraz szczególnego wkładu na rzecz Uczelni” oraz stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia.

W latach 2013-2019 pracowała w Operze Krakowskiej jako korepetytor chóru w Operze Wrocławskiej. Obecnie pracuje na Akademii Muzycznej w Krakowie. Była także korepetytorem na Universität der Künste w Berlinie w klasie puzonu. Jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kameralistów i współzałożycielką Stowarzyszenia ArtMusicArtist.
 
Polski Chór Kameralny jest wybitnym, profesjonalnym zespołem chóralnym dysponującym niepowtarzalną barwą, najwyższymi umiejętnościami technicznymi oraz niespotykanie szerokim repertuarem. Sława chóru, który sięga wyżyn estetycznych, dotarła nie tylko do najważniejszych sal koncertowych w Polsce, ale także do wielu znaczących ośrodków muzycznych w Europie, Ameryce Północnej oraz Azji.
Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis powstał w 1978 roku z inicjatywy Ireneusza Łukaszewskiego, który był jego pierwszych dyrektorem artystycznym. W roku 1983 kierownictwo artystyczne nad zespołem przejął brat założyciela – Jan Łukaszewski.
Zespół wykonuje utwory o zróżnicowanej formie i stylistyce: od muzyki a cappella po duże formy oratoryjne, operowe i symfoniczne, od muzyki renesansowej, barokowej i klasycznej, po utwory romantyczne i współczesne. Zespół dokonał blisko 700 prawykonań, wśród których były dzieła Henryka Mikołaj Góreckiego, Wojciecha Kilara i Krzysztofa Pendereckiego. Swoje utwory dedykowali chórowi m.in. Wojciech Kilar, Augustyn Bloch, Krzysztof Meyer, Edward Pałłasz, Juliusz Łuciuk, Andrzej Koszewski, Krzysztof Penderecki, Paweł Łukaszewski, a także kompozytorzy zagraniczni. Twórcy, którzy powierzyli zespołowi swoje utwory, zgodnie potwierdzają jego najwyższy kunszt wokalny: wyrównane głosy, perfekcję intonacyjną, zdolność do precyzyjnego artykułowania tekstu słownego oraz tekstu muzycznego, a także umiejętność odczytywania najgłębszych intencji kompozytorskich.
Zespół cieszy się od lat opinią wszechstronnego chóru o unikatowej barwie głosów, co otworzyło zespołowi możliwość współpracy z tak znakomitymi orkiestrami, jak: Sinfonia Varsovia, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, Academy of Ancient Music, Divino Sospiro, Neue Düsseldorfer Hofmusik, Concilium Musicum Wien, Akademie für Alte Musik Berlin, Venice Baroque Orchestra oraz z tak wybitnymi dyrygentami chóralnymi, jak: Eric Ericson, Uwe Gronostay czy Stephen Layton.
Panowanie chóru nad, nawet najbardziej skomplikowaną, materią dźwiękową sprawia, że Zespół był i jest zapraszany na tak prestiżowe festiwale muzyczne, jak: Warszawska Jesień, Wratislavia Cantans, Soundstreams, Muzyka w Starym Krakowie, Poznańska Wiosna Muzyczna, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej Gaude Mater, Bydgoski Festiwal Muzyczny czy Warszawskie Spotkania Muzyczne. Zespół koncertował na trzech kontynentach: od Japonii, przez Niemcy, Austrię, Włochy, Szwajcarię, Holandię, Belgię, Francję oraz Hiszpanię, po Stany Zjednoczone Ameryki Północnej i Kanadę.
Polski Chór Kameralny z powodzeniem nagrywa płyty oraz audycje muzyczne dla polskich i zagranicznych rozgłośni radiowych oraz stacji telewizyjnych, m.in. dla TVP (w tym komplet 68 ofertoriów Giovanniego P. da Palestriny), dla Dutch Radio, Sender Freies Berlin, Westdeutscher Rundfunk oraz dla ZDF (drugiego kanału niemieckiej telewizji publicznej). W dorobku fonograficznym zespołu znajduje się ponad 80 płyt, z których statystycznie co czwarta była nominowana, a pięć zostało nagrodzonych Fryderykiem - nagrodą polskiej Akademii Fonograficznej. Nagrania chóru potwierdzają nie tylko jego perfekcje wykonawczą,
ale także jego urzekającą, natychmiast rozpoznawalną barwę, którą porównywano do barw najszlachetniejszych instrumentów lutniczych czy najpiękniejszych głosów ptaków.
Polski Chór Kameralny pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego, jako pierwszy zespół na świecie, nagrał komplet utworów na chór a cappella Krzysztofa Pendereckiego, za które to nagrania w roku 2010 i 2014 zespół otrzymał nagrody Orphée D’or przyznawane przez Academie du Disque Lyrique. Zespół wielokrotnie interpretował utwory Maestro Pendereckiego w obecności kompozytora, a nawet pod Jego dyrekcją. Polski Chór Kameralny dostąpił zaszczytu światowego prawykonania Jego drugiej autorskiej wersji Missa Breavis. W roku 2013 Polski Chór Kameralny, pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego, z towarzyszeniem szwajcarskiego zespołu instrumentalnego Musica Fiorita dokonał pierwszego nagrania 55
zachowanych motetów gdańskiego kompozytora Andrzeja Hakenbergera (1574–1627). Dwupłytowy album z tymi nagraniami ukazał się w 2018 roku w wydawnictwie Naxos. Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis jest Instytucją Kultury Miasta Gdańska.
Do dzisiaj, w dwudziestoczteroosobowym zespole śpiewało łącznie ponad sto czterdzieści osób. Zespół należy do Europejskiego Stowarzyszenia Profesjonalnych Chórów Kameralnych TENSO, jest organizatorem wielu cenionych projektów artystycznych, takich jak: Dni Bachowskie czy Międzynarodowy Festiwal Chopin w Gdańsku. Od roku 2006 Zespół jest producentem Międzynarodowego Festiwalu Mozartowskiego Mozartiana, w którym także bierze udział jako sceniczny wykonawca. Polski Chór Kameralny pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego jest unikatowym w skali światowej zjawiskiem kulturalnym. Zespół nieustannie stawia sobie ambitne wyzwania artystyczne, które znacząco wzbogacają uniwersalną kulturę chóralną i wyznaczają estetyczne wzory dla kolejnych pokoleń dyrygentów i śpiewaków chóralnych.

Stanisław Krawczyński - dyrygent
Ukończył z wyróżnieniem studia w krakowskiej PWSM w 1979 roku. Pełnił kolejno funkcje kierownika Chóru Polskiego Radia i Telewizji w Krakowie, a następnie Chóru Filharmonii Krakowskiej. Pod jego kierownictwem zespoły te występowały m.in. w Teatro alla Scala w Mediolanie, Teatro Regio w Turynie, Academia di Santa Cecilia w Rzymie, lipskim Gewandhausie,. W latach 1986–2008 związany był jako dyrygent z zespołem Capellae Cracoviensis, prezentując krakowskiej publiczności pierwsze polskie wykonania kompozycji m.in. F. Martina, P. Vasksa, Knuta Nystedta Dzięki tej działalności stał się jedną z kluczowych postaci krakowskiego środowiska muzycznego, tworząc jego kształt i wizerunek.
W 1992 objął kierownictwo Tarnowskiej Orkiestry Kameralnej, koncertując z zespołem tym w kraju i za granicą. Występował w ważnych miejscach dla sztuki i kultury europejskiej m.in. Thomas Kirche w Lipsku, Wigmore Hall w Londynie, sala koncertowa UNESCO w Paryżu, sala kameralna Konserwatorium Kijowskiego, oraz na festiwalach muzycznych w wielu krajach świata. W 1990 roku był inicjatorem powstania Krakowskiego Chóru Kameralnego – uznanego przez krytyków za jeden z najlepszych polskich zespołów chóralnych. Jako chórmistrz współpracował ze słynnymi dyrygentami m.in. Y. Aronovitchem, Z. Mehtą, K. Pendereckim, H. Rillingiem, W. Rowickim, S. Wisłockim, A. Witem. Dokonał prawykonań nowo odkrytych dzieł A. Brucknera oraz wielu utworów kompozytorów polskich m.in.: Z. Bargielskiego, Z. Bujarskiego, H. M. Góreckiego, R. Maciejewskiego, R. Palestra, M. Stachowskiego.
W 2000 roku będąc jednym z dziewięciu dyrygentów, brał udział w tworzeniu wielkiego międzynarodowego zespołu, prezentującego w czasie tournée po całej Europie utwory dziewięciu miast posiadających status Stolicy Kultury Europejskiej. W 2001 roku z okazji dziesiątej rocznicy powstania Internetu prowadził, w ramach elektronicznego eksperymentu, koncert – dyrygując z Krakowa śpiewającymi w Warszawie AMFC Vocal Consort i Gdańsku Polskim Chórem Kameralnym Schola Cantorum Gedanensis. Szczególną wagę przywiązuje do popularyzacji śpiewu chóralnego we wszystkich jego formach. Z jego inicjatywy powstały krakowskie festiwale chóralne Cantate Domino i Małopolskie spotkania kolędowe.
Równolegle z działalnością artystyczną prowadzi działalność dydaktyczną w Akademii Muzycznej w Krakowie. W uczelni tej został powołany (1995) na stanowisko kierownika Zakładu a następnie Katedry Chóralistyki, w 1999 objął stanowisko dziekana Wydziału Edukacji Muzycznej, a po przedwczesnej śmierci rektora Marka Stachowskiego (2004) został wybrany rektorem. Za jego kadencji Akademia Muzyczna w Krakowie została uznana w rankingu tygodnika Wprost za najlepszą uczelnię artystyczną w Polsce.