MOZART | WIENIAWSKI | SKORYK | HAYDN w Warszawie


Program:
Wolfgang Amadeus Mozart – Uwertura do opery Don Giovanni KV 527
Henryk Wieniawski – II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22
***
Myroslav Skoryk – Melodia a-moll
Wolfgang Amadeus Mozart – Uwertura do opery Così fan tutte KV 588
Joseph Haydn – Symfonia nr 83 g-moll „La poule”

Wykonawcy:
Agata Szymczewska | skrzypce
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Paweł Kos-Nowicki | dyrygent
Anna Sułkowska-Migoń | asystent dyrygenta

Za pierwszą kulminację dojrzałego symfonicznego stylu Haydna uważa się grupę dziewięciu symfonii skomponowanych na zamówienie impresariów z Paryża, dla potrzeb tamtejszych koncertów abonamentowych i stąd określanych mianem „Symfonii paryskich”. Te mistrzowskie dzieła spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem, ugruntowując sławę kompozytora we Francji i poza jej granicami. Symfonii g-moll nr 83 z tej grupy, być może z uwagi na uporczywy, „gdaczący” motyw oboju w pobocznym temacie części I paryżanie nadali przydomek „La poule” – czyli „kura”, który jednak uznać należy za niefortunny, nastawia bowiem odbiorców na coś programowego i żartobliwego, podczas gdy symfonia ta jest utworem jak najbardziej poważnym, chociaż molowa tonacja nie przesądza o charakterze dzieła: durowy optymizm zdecydowanie bierze tu górę.

Opera Don Giovanni Mozarta (1787) to jedno z najbardziej niezwykłych dzieł w dziejach gatunku. Znakomite libretto pióra Lorenza da Ponte oraz nowatorska, daleko wykraczająca poza tradycję gatunku muzyka Mozarta łączą tu w oryginalny sposób wątki typowe dla opery buffa oraz wyraziście zarysowane postaci komediowe z tragizmem losów głównego bohatera, refleksjami o charakterze filozoficznym i tajemniczą, niemal szekspirowską atmosferą. Partytura powstała w rekordowo krótkim czasie kilku tygodni, nie licząc uwertury, skomponowanej podobno w ciągu poprzedzającej prapremierę nocy.

Dwa lata po praskim sukcesie Don Giovanniego Mozart sięgnął ponownie (i po raz ostatni) po tematykę buffo, opowiadając w Così fan tutte, znów wspólnie z Da Pontem, frywolną historię zakładu, którego przedmiotem miała być zrealizowana w ciągu jednego zaledwie dnia zamiana narzeczonych pomiędzy dwoma kawalerami i mający z niej płynąć morał o niestałości niewieścich uczuć („tak czynią wszystkie...”). Pogodna opera poprzedzona uroczą, żywiołową uwerturą stanowi wspaniałe podsumowanie twórczości Mozarta w stylu buffo i szerzej – jego afirmatywnego, pełnego radości stosunku do świata i ludzi.

Henryk Wieniawski, mając niespełna trzydzieści lat, cieszył się już międzynarodową sławą, miał w dorobku młodzieńczy, arcytrudny I Koncert fis-moll (1852) oraz szkice kolejnego, Koncertu d-moll op. 22, który jednak dojrzewać miał stosunkowo długo. Ukończony i prawykonany w Petersburgu pod batutą Antona Rubinsteina w 1862 jeszcze osiem lat czekał na wydanie, wielokrotnie w tym czasie retuszowany. Z czasem stał się jednym z najpopularniejszych w polskim i światowym repertuarze wiolinistycznym. Koncert pozostaje wierny romantycznej konwencji. Solista otrzymuje okazję zarówno wirtuozowskiego popisu (zwłaszcza w „cygańskim” – wedle ówczesnej mody – finale), jak i ukazania sztuki lirycznej kantyleny i urody dźwięku (w lirycznych epizodach części I i połączonym z nim attaca zachwycającym Romansem).

Arcydzieło zabrzmi w interpretacji ze wszech miar kompetentnej – wykona je bowiem Agata Szymczewska, zwyciężczyni XIII Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu w 2006 roku. Laureatka Paszportu Polityki, czterech Fryderyków oraz nagrody London Music Masters. Prymariuszka renomowanego kwartetu smyczkowego Karol Szymanowski Quartet. W przebiegu intensywnej działalności artystycznej dzieliła scenę m.in. z Krystianem Zimermanem, Anne-Sophie Mutter, Marthą Argerich, Maximem Vengerovem oraz współpracowała w dyrygentami takimi jak: Seiji Ozawa, sir Neville Marriner czy Andrzej Boreyko. Nagrywa dla wytwórni płytowych, takich jak Deutsche Grammophon, Sony czy Decca.

Dyrygować będzie Paweł Kos-Nowicki, w latach 2000-2010 szef Nowej Orkiestry Kameralnej, która pod jego batutą wystąpiła w ponad stu koncertach w Polsce. W 2010 roku z jego inicjatywy rozpoczęły działalność chór i orkiestra Warsaw Camerata. Jest cenionym interpretatorem muzyki oratoryjnej oraz dzieł klasycznych, nie stroni również od muzyki innych epok oraz dzieł najnowszych. Jest także zastępcą dyrektora Domu Pracy Twórczej w Radziejowicach, gdzie nasza Orkiestra koncertowała pod jego batutą w ramach XII Festiwalu im. Jerzego Waldorffa w 2021 roku.

Wyrazem solidarności naszej Orkiestry z narodem Ukrainy będzie (powtarzane podczas kolejnych koncertów) wykonanie Melodii a moll Myrosława Skoryka. Wzruszająca, romantyczna w wyrazie Melodia powstała do filmu Vysokij Pierieval z 1981 roku i zyskała popularność w wielu różnych opracowaniach. Wykonywano ją także podczas uroczystości żałobnych ku czci ofiar zrywu na Majdanie na przełomie 2013/2014, mordowanych przez Rosjan i siły sprzyjające marionetkowemu przywódcy Wiktorowi Janukowyczowi. [pmac]

Koncert współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu własnego „Dyrygent-rezydent”, finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Bilety: eBilet, Polskie Radio – bilety 24 oraz w kasie biletowej Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie

Patronat medialny: TVP Kultura, Presto, polmic.pl
Organizator: Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa

Organizator zastrzega prawo do wprowadzania wszelkich zmian w koncertach, a także możliwość ich odwołania.

*******