MISTRZOWIE BATUTY I MŁODZI WIRTUOZI FORTEPIANU w Jeleniej Górze
Koncert MISTRZOWIE BATUTY I MŁODZI WIRTUOZI FORTEPIANU w Jeleniej Górze
Marek Pijarowski , Julita Przybylska-Nowak , Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dolnośląskiej
01.04.2016 19:00
Jelenia Góra(Dolnośląskie) - Sala Koncertowa im. Stefana Strahla
Marek Pijarowski – dyrygent
Julita Przybylska-Nowak – fortepian
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dolnośląskiej
Elżbieta M. Terlega – prowadzenie
***
MISTRZOWIE BATUTY I MŁODZI WIRTUOZI FORTEPIANU
Johann Sebastian Bach – Koncert fortepianowy f-moll BWV 1056
Johann Sebastian Bach – Koncert fortepianowy A-dur BWV 1055
Ludomir Różycki – Scherzo symfoniczne Stańczyk
Richard Strauss – Poemat symfoniczny Dyl Sowizdrzał op. 28
Kiedy renesansowi kompozytorzy odkrywają nową drogę rozwoju – muzykę instrumentalną, nie istnieją jeszcze odpowiednie formy, które nadadzą jej blask. Rozwój muzyki instrumentalnej przypada na kolejną epokę w dziejach historii muzyki – barok. W tej najdłuższej spośród wszystkich epok krystalizują się formy muzyki instrumentalnej takie jak: sonata, suita czy koncert. Kompozytorem, który owe formy doprowadza do perfekcji jest niewątpliwie Johann Sebastian Bach. Tworzy on w swoim dorobku każdą istniejącą wówczas formę instrumentalną czy wokalno – instrumentalną prócz opery. Dodatkowo Bach jest niezwykle dokładny w instrukcjach dotyczących sposobu wykonania jego kompozycji, co powoduje odejście od praktyki, jakoby instrumentalista współtworzył dzieło razem z kompozytorem. Dziś koncerty Bacha opisywane są jako koncerty fortepianowe, jednak należy być świadomym, że wówczas fortepian jeszcze nie istniał, a kompozycje wykonywane były na klawesynie lub klawikordzie. W piątkowym koncercie zabrzmią dwa koncerty fortepianowe BWV 1055 i BWV 1056. Wykona je Julita Przybylska – Nowak, która po ukończeniu z wyróżnieniem Liceum Muzycznego, studia pianistyczne odbyła w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie prof. Czesława Stańczyka. Była dwukrotną stypendystką towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Wielokrotnie brała udział w konkursach pianistycznych w Polsce, a także za granicą w Gӧttingen, Darmstadt i Mariańskich Łaźniach. Początki jej pianistycznej kariery były związane z muzyką Fryderyka Chopina, którą prezentowała na festiwalach pianistycznych w Żelazowej Woli i Dusznikach Zdroju. Wystąpiła także z cyklem recitali chopinowskich na Światowej Wystawie Euro Gate w Taipei na Tajwanie oraz podczas wystawy Expo w Hanowerze w 2000 roku. Od 2001 roku związana jest z Akademią Muzyczną im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, w której to uczelni uzyskała tytuł doktora sztuki.
Wraz z śmiercią Bacha kończy się barok, a przyszli twórcy odchodzą od królującej wcześniej wielogłosowości, szukając ekspresji i lekkości w homofonii. Świat muzyki obraca się w kręgu symfonii, sonaty i utworów kameralnych, a orkiestra symfoniczna powiększana jest o rozmaite instrumenty dęte i perkusję. W XIX wieku, aby sprostać coraz bardziej popularnemu nurtowi muzyki programowej, powstaje poemat symfoniczny. Forma swobodna w pełni uzależniona od treści pozamuzycznej. Jednym z najwybitniejszych twórców tej formy obok Ferenza Liszta był Richard Strauss, kompozytor takich poematów jak: Tako rzecze Zaratustra, Don Juan czy Przygody Dyla Sowizdrzała. Ten ostatni poemat symfoniczny oparty na średniowiecznej historii o złośliwym błaźnie, który swym zachowaniem naraża się ówczesnej magnaterii, a życie swe kończy na szubienicy. Strauss niemalże każdemu instrumentowi przypisał konkretną rolę, związaną z przygodami Dyla Sowizdrzała. Psotny charakter błazna ilustruje ostry i przenikliwy dźwięk Es-klarnetu, motyw miłosny przedstawiany jest przez skrzypce, a zasadnicza magnateria to dźwięki instrumentów dętych blaszanych, najpotężniej rozbrzmiewające w chwili skazywania Dyla na śmierć przez powieszenie.
Synkretyzm w muzyce ma swoje odzwierciedlenie również w scherzu symfonicznym polskiego kompozytora – Ludomira Różyckiego. Różycki opiera swoje dzieło na formie allegra sonatowego, gdzie zestawia ze sobą dwa tematy. Pierwszy – o ludowym, tanecznym charakterze – temat Stańczyka oraz temat włoski, przypominający barkarolę. Całość Różycki łączy motywem opartym na kujawiaku tworząc wrażenie jakby oglądało się obraz Matejki.
Wobec takich propozycji repertuarowych trudno pozostać obojętnym, zwłaszcza, że Orkiestrę Filharmonii Dolnośląskiej poprowadzi Marek Pijarowski. Dyrygent, który po ukończeniu Liceum Muzycznego, gdzie opanował grę m.in. na fortepianie (jako głównym instrumencie), skrzypcach, oboju i organach, odbył studia dyrygenckie w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Tadeusza Strugały (dyplom z wyróżnieniem). Uzupełniał je na Międzynarodowych Kursach Muzycznych w Weimarze u Arvida Jansonsa. W 1977 jako stypendysta Rządu Austriackiego przez 9 miesięcy przebywał w Wiedniu, gdzie doskonalił swoje umiejętności pod kierunkiem Carla Österreichera w Hochschule für Musik und darstellende Kunst, oraz stykając się bezpośrednio ze sztuką dyrygencką takich mistrzów jak Herbert von Karajan, Leonard Bernstein, Georg Solti czy Claudio Abbado.
W 1973 zadebiutował na estradzie Filharmonii Wrocławskiej, a w 1974 rozpoczął tam pracę jako asystent dyrygenta. W tym samym roku zwyciężył na Ogólnopolskim Konkursie Dyrygenckim w Katowicach (jako najmłodszy uczestnik) oraz zdobył specjalną nagrodę Orkiestry Filharmonii Śląskiej. Sukces ten zaowocował licznymi zaproszeniami, m.in. do Filharmonii Narodowej i Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. W 1975 otrzymał stanowisko II dyrygenta, a od 1980 do 2001 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Wrocławskiej.
Marek Pijarowski prowadzi ożywioną działalność dyrygencką na estradach wszystkich orkiestr filharmonicznych i radiowych w Polsce. Wielokrotnie koncertował za granicą z Orkiestrą Filharmonii Narodowej (w Niemczech), Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia (w Hiszpanii i Francji), Sinfonią Varsovią (w Hiszpanii), Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej (we Francji). Dyrygował w większości krajów europejskich, a także na Kubie, w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Korei Południowej. Ściśle współpracuje z Orkiestrą Prezydencką w Ankarze i Orkiestrą Symfoniczną w Istambule. Współpracował też z Eastern Music Festival w Greensboro w Stanach Zjednoczonych. Przez dwa sezony koncertowe był I dyrygentem Filharmonii Krakowskiej. Jest stałym gościnnym dyrygentem Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. Od 1980 pełnił również funkcję dyrektora artystycznego Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu. Był także dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach Zdroju.
Marek Pijarowski w 1997 otrzymał tytuł profesora. Wykłada w Akademii Muzycznej we Wrocławiu, gdzie prowadzi klasę dyrygentury.
Zadanie pn. "Mistrzowie batuty i młodzi wirtuozi fortepianu" realizowane z programu MKiDN Wydarzenia artystyczne priorytet Muzyka.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dofinansowano ze środków budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Koncertomania poleca wydarzenia i koncerty w Jeleniej Górze
