Kwietniowy Romans - koncert symfoniczny w Zielonej Górze

Bilety na koncert Kwietniowy Romans - koncert symfoniczny w Zielonej Górze - 28-04-2023

Kwietniowy Romans - koncert symfoniczny w Zielonej Górze

Bassem Akiki , Marcin Markowicz

28.04.2023 19:00

Zielona Góra(Lubuskie) - Filharmonia Zielonogórska im. Tadeusza Bairda


Marcin Markowicz – skrzypce
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zielonoigórskiej
Bassem Akiki – dyrygent
Marcin Markowicz
Koncert skrzypcowy
Jean Sibelius
VII Symfonia C-dur op. 105
Ludwig van Beethoven
Romans na skrzypce i orkiestrę nr 1 op. 40 i nr 2 op. 50
Bassem Akiki
Aminah z oratorium Madonna
Maurice Ravel
Boléro

Oba Romanse Beethoven opublikował w podobnym czasie, to jest pomiędzy 1802 a 1803 r. Mimo, że ten utrzymany w tonacji G-dur (op. 40) powstał później niż F-dur (op. 50), to ich numeracja wskazuje na odwrotną kolejność skomponowania. Kompozycje cechuje odmienny charakter. Krótszy w tonacji G-dur jest dziełem zdecydowanie bardziej dramatycznym, które kończy potężne crescendo. Z kolei Romans F-dur jest utworem lirycznym, wyważonym, gdzie skrzypce dialogują z orkiestrą. Obie kompozycje dają przedsmak Koncertu skrzypcowego D-dur, który Mistrz z Bonn napisze kilka lat później, a który publiczność wiedeńska usłyszy po praz pierwszy w grudniu 1806 r.
Napisany przez Marcina Markowicza w 2018 na zamówienie festiwalu „Muzyczne przestrzenie” w Koninie Koncert skrzypcowy zabrzmi w Zielonej Górze po raz pierwszy. Wszechstronny muzyk, koncertmistrz Polskiej Orkiestry Radiowej,  zadebiutował jako kompozytor w 1999 r. kiedy to otrzymał wyróżnienie w Konkursie Kompozytorskim im. A. Panufnika w Krakowie. Od tej pory jego dzieła były grywane w wielu salach muzycznych w Polsce i Europie, a ich interpreterami byli znakomici muzycy i czołowe zespoły. 
Dojrzewająca w głowie kompozytora przez prawie dekadę VII Symfonia, została wykonana po raz pierwszy w marcu 1924 r. w Sztokholmie. Orkiestrę symfoniczną prowadził sam kompozytor, a dzieło zabrzmiało wówczas pod nazwą Fantasia sinfonica. Kilka lat wcześniej, kiedy powstał już zarys utworu, a Adagio było gotowe, Sibelius zanotował: Symfonia siódma. Radość życia i witalność zmieszana z appassionato. Trzy części – ostatnia z nich to „Hellenic rondo”. Twórca początkowo planował trzy- lub czteroczęściowy utwór, który ostatecznie przybrał układ jednoczęściowy. Zapewne stąd wahania kompozytora jak je nazwać i ostatecznie zdecydował się zatytułować jako symfonię.
Madonna na sopran, chór i orkiestrę symfoniczną polsko-libańskiego kompozytora i dyrygenta, pierwszego gościnnego dyrygenta Orkiestry Symfonicznej FZ, zostało napisane na 44. Rocznicę wyboru Jana Pawła II na papieża i prawykonane 16 października 2022 r. w Studio Koncertowy Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Podczas piątkowego koncertu zielonogórska publiczność usłyszy jedynie fragment kompozycji, instrumentalne Aminah.
Piątkowy koncert zwieńczy najsłynniejszy utwór francuskiego kompozytora, Maurice Ravela, jakim jest Boléro. Nawiązujący do hiszpańskiego tańca kompozycja początkowo spotkał się z krytyką. Prawykonanie okazało się klęską (wykonaniu towarzyszyły gwizdy i niepochlebne komentarze publiczności, jak i krytyki). Zamysł kompozytora polega na rozwijaniu wariacyjnym 18 taktowego tematu. Mimo pozornej prostoty Ravel ukazuje mistrzostwo formy, umiejętność doskonałego opanowana orkiestry, wyrafinowaną instrumentację i bogatą harmonikę – cechy tak charakterystyczne w jego twórczości.
 
Marcin Markowicz
Skrzypek i kompozytor, koncertmistrz Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie. Założyciel i drugi skrzypek Lutosławski Quartet, od 2005 roku dyrektor artystyczny Festiwalu Ensemble. Jest również skrzypkiem w Jazz Band Młynarski-Masecki. Wykładowca Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie.
Studiował grę na skrzypcach w Lübeck u Christiane Edinger, Warszawie u Krzysztofa Jakowicza i Romana Lasockiego oraz Bostonie u Romana Totenberga. Pracował również pod okiem Idy Haendel oraz muzyków Juilliard Quartet i Cleveland Quartet.
Jako solista współpracował z NFM Filharmonią Wrocławską, NOSPR w Katowicach, Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, Orkiestrą Kameralną Amadeus, Filharmonią Bałtycką, Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus, Filharmonią Sudecką, Polish Art Philharmonic pod batutą m.in. Jacka Kaspszyka, Michała Klauzy, Nicolae Moldoveanu, Giancarlo Guerrero, George’a Tchitchinadze, Agnieszki Duczmal, Tomasa Hanusa.
Jako kameralista współpracował z takimi artystami, jak Garrick Ohlsson, Piotr Anderszewski, Kevin Kenner, Jose Gallardo, Bruno Canino, Marcin Masecki, Krzysztof Jakowicz, Michel Lethiec, Bartłomiej Nizioł, Mats Lidström, Tomoko Akasaka, Katarzyna Budnik, Marcin Zdunik, Vladimir Mendelssohn, Agata Szymczewska, Uri Caine, Mark Feldman, Vijay Iyer.
Koncertował w większości krajów Europy, w obu Amerykach, Azji i Afryce, występując w takich salach, jak m.in. Lincoln Center (Nowy Jork), Konzerthaus i Boulez Saal (Berlin), Bozar (Bruksela), Kioi Hall (Tokio), Forbidden City Concert Hall (Pekin), Megaron (Ateny), Cite de la Musique (Paryż), Filharmonia Narodowa, Studio S1 im. W. Lutosławskiego (Warszawa), sala NOSPR (Katowice), NFM (Wrocław).
Marcinowi Markowiczowi dedykowany jest Koncert skrzypcowy Pawła Mykietyna oraz „Loophole" na skrzypce i orkiestrę Jana Duszyńskiego.
W latach 2006 - 2019 koncertmistrz NFM Filharmonii Wrocławskiej. W latach 2015-2019 dyrektor artystyczny Akademii Orkiestrowej NFM. Prowadził kursy skrzypcowe i kameralne w Polsce, Włoszech, Grecji, Singapurze, Turcji i Korei Południowej. Od 2006 jest wykładowcą Zakopiańskiej Akademii Sztuki.
Nagrywał dla Naxos, CD Accord, DUX, NFM, Odradek oraz dla Polskiego Radia.
Jako kompozytor – w 1999 roku otrzymał wyróżnienie w Konkursie Kompozytorskim im. A. Panufnika w Krakowie. Wykonawcami jego utworów są między innymi Patricia Kopatchinskaja, Sol Gabetta, Kwartet Śląski, Lutosławski Quartet, Szymanowski Quartet, Polish Cello Quartet, Agata Szymczewska, Paul Gulda, Mats Lidström, Jakub Jakowicz, Alexander Gebert.
W 2014 otrzymał Nagrodę Marszałka Województwa Dolnośląskiego "Wena" - za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury, a w 2019 został laureatem Nagrody Muzycznej Wrocławia. W 2020 otrzymał wraz z Jazz Band Młynarski-Masecki „Złotą płytę” za album „Płyta z zadrą w sercu”.
Bassem Akiki
Urodzony w Libanie, polsko-libański dyrygent, kompozytor i doktor sztuki, dyrektor muzyczny Opery Wrocławskiej, wykładowca Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu i Collegium Civitas w Warszawie, współpracuje z wieloma orkiestrami i teatrami muzycznymi na świecie.
Bassem Akiki studiował filozofię na Lebanese International University w Bejrucie. Ukończył z wyróżnieniem dyrygenturę chóralną w Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie prof. Stanisława Krawczyńskiego, a z wynikiem celującym dyrygenturę symfoniczno-operową w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie prof. Marka Pijarowskiego. Wykształcenie w dziedzinie filozofii pozwoliły Bassemowi Akiki na przeanalizowanie związków filozofii z muzyką. Po przygotowaniu pracy magisterskiej, traktującej o relacji pomiędzy Richardem Wagnerem, Fryderykiem Nietzsche a Richardem Straussem, dyrygent przygotował i obronił rozprawę doktorską pt. "Antropocentryzm i teocentryzm w muzyce XXI wieku na przykładzie opery Petera Eötvösa Angels in America" na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Opera ta została wykonana po raz pierwszy w Polsce właśnie pod jego batutą, w ramach Festiwalu Opery Współczesnej w październiku 2012 roku we Wrocławiu. Muzyczne zainteresowania Bassema Akiki skupiają się wokół muzyki Zachodu i Wschodu, których wzajemne wpływy stanowiły temat wykładów jakie artysta wygłosił w latach 2007-2009 w Uniwerytecie im. Phillipsa w Marburgu (Niemcy). Prowadził także wiele kursów mistrzowskich między innymi w Queen Elisabeth Music Chapel w Waterloo, w Akademii Operowej przy Operze Królewskiej La Monnaie w Brukseli i w Swarthmore College w Stanach Zjednoczonych.
Bassem Akiki zadebiutował w wieku 24 lat, prowadząc przedstawienie „Traviata” G. Verdiego z zespołem Opery Wrocławskiej, gdzie do 2013 roku był dyrygentem, a od 2013 roku rozpoczął indywidualną karierę artystyczną przygotowaniem premiery „Jolanta” P. Czajkowskiego i „Zamek Sinobrodego” B. Bartóka w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, gdzie pierwszy premierowy spektakl poprowadził Valery Giergiev, a drugim pokierował Bassem Akiki. Artysta posiada bogaty repertuar symfoniczny oraz dyryguje takimi dziełami operowymi jak: „Così fan tutte”, „Don Giovanni”, „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta; „Traviata”, „Rigoletto”, „Falstaff”, „Nabucco” G. Verdiego; „Carmen” G. Bizeta; „Kobieta bez cienia”, „Kawaler srebrnej róży” R. Straussa; „Opowieści Hoffmanna” J. Offenbacha; „Cyganeria”, „Turandot” G. Pucciniego; „Borys Godunow” M. Musorgskiego; „Matka czarnoskrzydłych snów” H. Kulenty, „La libertà chiama la libertà” E. Knapika.
Poza klasycznym repertuarem Bassem Akiki przygotowuje i dyryguje światowymi premierami dzieł współczesnych kompozytorów. W 2012 roku przygotował i poprowadził światową prapremierę opery „Slow man” N. Lens/J. M Coetzee w Teatrze Wielkim w Poznaniu. W 2014 roku zadebiutował w Teatrze La Monnaie w Brukseli przygotowując premierę spektaklu „Shell Shock” N. Lens/N.Cave, wykonanym w 2018 roku z orkiestrą Philharmonie de Radio France w Philharmonie de Parie podczas światowych obchodów 100 lecia zakończenia I wojny światowej. W lutym 2015 roku przygotował i poprowadził w brukselskim królewskim teatrze operowym światową premierę opery „Medúlla” z muzyką Björk, a w 2019 roku odbyła się premiera spektaklu „Frankenstein” M. Grey w opracowaniu muzycznym Bassema Akiki. Rozwój kariery przyniósł poszerzenie repertuaru o kolejne nagradzane spektakle: „Romeo i Julia” Ch. Gounoda – Złota maska za najlepszy spektakl operowy w 2017 roku w woj. Śląskim.
Bassem Akiki jest gościnnym dyrygentem w teatrach operowych i filharmoniach w Polsce (Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie, Sinfonia Varsovia, Narodowe Forum Muzyki NFM we Wrocławiu, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Opera i Filharmonia Podlaska w Białymstoku, Filharmonia w Szczecinie, w Łodzi i  inne) i na świecie (Opera Królewska La Monnaie w Brukseli, Chamber Orchestra of Philadelphia, Filharmonia w Paryżu, sala koncertowa Konzerthaus w Wiedniu, Opera w Amsterdamie, Teatry w Madrycie oraz w Urugwaju).
Od stycznia 2016 roku do stycznia 2020 zajmował stanowisko dyrektora artystycznego Festiwalu Noworocznego NFM we Wrocławiu. W 2016 roku został nominowany do najważniejszej operowej nagrody International Opera Awards 2016 w kategorii „Najlepszy dyrygent młodego pokolenia”. W latach 2018–2019 był dyrektorem artystycznym w Operze Śląskiej w Bytomiu. Podczas pracy w Operze Śląskiej został laureatem XII Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury w 2018 roku w kategorii najlepszy dyrygent.
W 2020 roku Fryderyka w kategorii najwybitniejsze nagranie muzyki polskiej oraz Album Roku Muzyka Symfoniczna otrzymała płyta 100 NA 100. MUZYCZNE DEKADY WOLNOŚCI z utworami nagranymi m.in. pod kierownictwem i batutą Bassema Akiki.
Prawykonanie kompozycji Bassema Akiki "Huis Clos – piekło to inni " odbyło się w dniu 27 sierpnia 2020 r. na XX Festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu w Warszawie. Po sukcesie tego utworu Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie zamówiła „Huis Clos II – jeszcze w piekle”, a prawykonanie odbyło się w studio koncertowym im. W. Lutosławskiego w Warszawie 17 października 2021 r. Prapremiera pierwszej opery Bassema Akiki pt. „Amor Fati” na zamówienie Opery Królewskiej La Monnaie odbędzie się w 2024 r. w Brukseli.