Eroica we Wrocławiu


Eroica Ludwiga van Beethovena zapisała się na kartach historii jako bodajże najbardziej rewolucyjna spośród wszystkich symfonii pióra kompozytora. Zanim rozlegną się jej monumentalne dźwięki, przestrzeń Sali Głównej wypełnią brzmienia kompozycji Richarda Straussa – Sekstet z jego ostatniej opery Capriccio oraz II Koncert waltorniowy Es-dur w wykonaniu Radka Baboráka z towarzyszeniem NFM Orkiestry Leopoldinum. 

Beethoven komponował III Symfonię Es-dur „Eroicę” latach 1803–1804. Artysta pragnął początkowo zadedykować dzieło wielkiemu Napoleonowi Bonapartemu, jednak gdy ten koronował się na cesarza Francji, kompozytor wpadł w furię i momentalnie porzucił tę ideę. Wykreślił wówczas dedykację z prawdziwym impetem, tak dużym, że wydrapał w partyturze dziurę, jak głosi jedna z anegdot. Ostatecznie dzieło zyskało włoski podtytuł, tłumaczony jako: Symfonia bohaterska, napisana ku uczczeniu pamięci wielkiego Człowieka.

Symfonia jest przełomowa niemal w każdym aspekcie – nowatorstwo Beethovena uwydatnia się już choćby przez monumentalne rozmiary dzieła, bogactwo instrumentacji i żywiołowy, pełen głębi ładunek emocjonalny, jaki za sobą niesie.

Ostatnia z oper Richarda Straussa, Capriccio, stawia nas przed problemem: co jest ważniejsze – poezja czy muzyka? Pytanie to rozbrzmiewa w centrum historii hrabiny Madeleine osiadłej w zamku pod Paryżem i rozdartej pomiędzy poetą Olivierem i kompozytorem Flamandem. Melodyjny Sekstet, którego wysłuchamy w pierwszej części koncertu, w operze przedstawiony jest jako nowo skomponowane dzieło autorstwa Flamanda. Poprzedzi on II Koncert waltorniowy Es-dur powstały w ostatnich latach życia Straussa. Waltornia miała dla kompozytora szczególne znaczenie – ojciec Straussa, Franz, był bowiem doskonałym waltornistą Opery Dworskiej w Monachium i to dzięki niemu szybko dostrzeżony został talent młodego artysty. Koncert ten jest wyrazem w pełni wykrystalizowanego, barwnego języka kompozytorskiego twórcy, który oddaje przewodzący mu idiom romantyczny.

Program:
R. Strauss Sekstet z opery Capriccio op. 85, TrV 279a; II Koncert waltorniowy Es-dur TrV 283
***
L. van Beethoven III Symfonia Es-dur op. 55 „Eroica”

Wykonawcy:
Joseph Swensen – dyrygent
Radek Baborák – waltornia
NFM Orkiestra Leopoldinum

*******